Bu Krizin Çözümü
Can Tonbil — Radyocu, İklim Aktivisti. 95.0 (eski haliyle 94.9) Açık Radyo’da 2011 yılında başlayan radyoculuk macerasının içine bir çok konuda sayısız program, söyleşi ve organizasyon sığdırdı. Duayen Radyocu Ömer Madra ile birlikte hafta içi her sabah gerçekleştirdiği, ‘Satır aralarında başlayan kıtalararası yolculuk’ sırasında, karikatür, uluslararası ilişkiler, arkeoloji, savaş hukuku, bilgisayar oyunları, toplumsal hareketler, tenis ve insan hakları gibi konularda ‘kuşaklar arası sohbetler’ gerçekleştirdi. “Gezegen Acil Durum ilan ediyor”, “İklim İçin Harekete Geç manifestosu”, “İklim Forumu” ve ‘İklimin Resmi’ kampanyalarından yer aldı. Bianet.org sitesinde iklim krizinin sosyal, ekonomik ve kültürel veçhelerini kapsayan, “havaya bağlı her şey” yazı serisine başladı. Dünyanın başına gelecek en büyük tehlikeleri, bilimin ve vicdanın ışığında göstermeye çalışırken yolu da iklim aktivizmi ile birleşiyor.
Project Zoom kapsamında hazırladığı podcast serisinde, iklim krizinin nasıl çözülmesi gerektiğini iklim aktivistlerine soruyor ve gençlerin çözüme dair önerilerini bu konularda çalışan yetişkinlere aktarıyor ve bu sefer onlardan ‘nasıl?’ cevabını istiyor…
“Bu Krizin Çözümü” podcast serisi cevabı kuşaklararası iletişimde arıyor….
Ünlü İtalyan düşünür Antonio Gramsci “kriz” kavramını, eskinin öldüğü, ama yerine henüz yeninin doğmadığı an olarak tanımlar. Kökeni Yunanca karar vermek olan bu kelime içinde yıkım ve acı barındırdığı kadar karar verişlere, inisiyatif almalara ve harekete geçişlere de ev sahipliği yapar. Türümüzün mevcut tarihi de krizler ve bu krizlerden çıkmak için yapılanlarla örülüdür. Ekonomik, sosyal ve biyolojik alanları şekillendiren bu anlar sürekli bir devinim halinde bizlere kendisini göstermeye devam ediyor.
Toplumsal hayatın birçok kurumunu içine alabilecek kadar geniş olan bu kavram, aynı zamanda türümüzün biyolojik varlığı dışındaki alanlara da yayılabilecek kadar büyük ölçekli olabilmekte ve türlü kesişimlere ev sahipliği yapabilmektedir. Burada anlatılmak istenen hikaye, yaratmış olduğumuz kurumları, biyolojik varlığımızı ve bizim dışımızdaki türlerin yaşamlarını etkileyebilecek en büyük kesişim ve onun çözümü ile alakalı. Farklı gemilerde olsak da, içinde bulunduğumuz aynı fırtınayla, yani iklim krizi ile alakalı.
Coğrafi sınırlar, cinsiyetler, inanışlar ve yaş ayrımları olmaksızın, yeryüzündeki yaşamı savunmak ve bu konuda bir şeyler yapmak isteyen insanlarla tanışmak idealimdeki gazeteciliği tanımlarken, anlatılan hikayelerin bir parçası olmak da, yaşam ve vicdan konusunda tarafımı belirleyen asıl hikaye olarak aklımın bir köşesinde hep asılı duruyor.
İklim krizi kadar beraberinde getirdiği kaygı da büyük. Fakat kitlesel yok oluş korkusundan kurtulmanın yolu da, gerçeği söylemek ve çözüm için harekete geçmek kadar basit.
“Bu Krizin Çözümü” başlıklı podcast serisi, bu gerçeği duyurmak ve çözüm için yapılanları görünür hale getirme amacıyla ortaya çıktı. Krizden en fazla etkilenecek olanların, yani gençlerin gözüyle iklim krizi tanımıyla, bu sorunun çözümü için harekete geçen yetişkinleri buluşturmayı amaçlıyor.
İklim krizi, nedeni olan fosil yakıtların kullanımına son vermekle çözülebilecek kadar basit fakat bir o kadar zor bir sorun. Çözüm için bireysel çabaların yetmeyeceği bilimsel bir gerçek. Ama bireylerin algılarıyla beraber değiştirdikleri yaşamlarıyla birlikte ortaya çıkan kolektif ruh çözümün tek yolu.
Peki bir girizgah niteliğinde olan bu yazıyı, anlatılan hikayenin girizgahı ile buluşturmak için ne gerekiyor?
Genç iklim aktivisti Greta Thunberg, 2019 yılında attığı bir tweet de şunu soruyordu:“Yıl 2019. Şimdi hepimiz “iklim değişikliği” demeyi bırakıp onun yerine ne olduğunu söyleyebilir miyiz: iklim yıkımı, iklim krizi, iklim acil durumu, ekolojik çöküş, ekolojik kriz ve ekolojik acil durum?”
Project Zoom kapsamındaki bu ilk yazımın sonunda bu soruyu takip ediyor ve şunu soruyu soruyorum: “Peki, kriz ne demek?”
Sorumun cevabını ise iki genç iklim aktivisti yanıtlıyor.
İklim krizinin etkilerinin sıklaşarak güçlendiği zamanların tam ortasında, bu farklı ama yapıcı bu seslerle birlikte, “bu krizin çözümü”nün bir parçası olmak da bu yazıyı sebatla okuyan siz okuyuculara kalıyor…
